ΓΝΩΡΙΣΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ: ΓΙΑΤΙ Η ΑΥΤΕΠΙΓΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΣΟΥ

Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι μια έννοια που βρίσκεται στο επίκεντρο τις ημέρες αυτές, και για πολύ καλούς λόγους.  Επί δεκαετίες η έρευνα έχει δείξει ότι είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας πρόβλεψης της επιτυχίας, με το 90% των πιο επιτυχημένων ανθρώπων να έχουν υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη.  Είναι η συναισθηματική νοημοσύνη που εξηγεί γιατί οι άνθρωποι με μεσαίο IQ ξεπερνούν εκείνους με τα πιο υψηλά IQ στο 70% των περιπτώσεων.

                                                

Αλλά τι είναι ακριβώς η συναισθηματική νοημοσύνη, και γιατί είναι τόσο σημαντική για να επιτύχουμε τους στόχους μας;

Η πιο σύντομη απάντηση είναι ότι έχει άμεση σχέση με την αυτογνωσία. Είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε, να κατανοούμε, και να διαχειριζόμαστε τις συναισθηματικές αντιδράσεις μας, έτσι ώστε να είμαστε περισσότερο ικανοί να αναγνωρίζουμε, κατανοούμε και να επηρεάζουμε τα συναισθήματα των άλλων.

Ας δούμε τώρα τη μακρύτερη απάντηση, ώστε να δούμε πώς η αυτογνωσία είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας στην εύρεση της ευτυχίας, της επιτυχίας και της εκπλήρωσης στη ζωή.

 

«Η αυτογνωσία είναι η αρχή όλης της σοφίας»  - Αριστοτέλης

                                             

 Ο όρος «συναισθηματική νοημοσύνη» επινοήθηκε από δύο ερευνητές το 1990 και έγινε δημοφιλής από τον συγγραφέα και ψυχολόγο Daniel Goleman στο πρωτοποριακό βιβλίο του 1995, «Συναισθηματική νοημοσύνη: γιατί μπορεί να έχει σημασία περισσότερο από το IQ».

Η ιδέα ήταν αρκετά επαναστατική για την εποχή, σε μια κουλτούρα όπου η λέξη «νοημοσύνη» (ακόμα) τείνει να αναφέρεται κατά κύριο λόγο στο είδος της σκέψης που βασίζεται στη λογική που εξακριβώνεται από το IQ. Ξαφνικά, μας είπαν ότι δεν υπάρχει μία μορφή νοημοσύνης, αλλά δυνητικά πολλές, και ότι τα συναισθήματά μας, αντί να είναι αδυναμίες ή εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσουμε, είχαν την δική τους εγγενή σοφία που θα μπορούσαμε να μάθουμε να αξιοποιούμε. Η συναισθηματική νοημοσύνη ακύρωσε αυτά που θεωρούσαμε μέχρι τότε δεδομένα, δείχνοντας ότι τα συναισθήματα και η νοημοσύνη μας δεν έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους, αλλά στην πραγματικότητα δουλεύουν μαζί.

Πως?

                                         

Τα τέσσερα στάδια της συναισθηματικής νοημοσύνης

Ο όρος συναισθηματική νοημοσύνη μπορεί να είναι πολύ πρόσφατος, αλλά η ιδέα πίσω από αυτόν είναι τόσο παλιά όσο και η ιστορία. Στην παλιά εποχή, όταν οι Αρχαίοι Αθηναίοι πήγαιναν στο μαντείο για να συζητήσουν τα προβλήματά τους - βασικά το Ελληνικό ισοδύναμο της παλιάς σχολής του να πας να δεις τον ψυχίατρο ή τον ιερέα  - μια επιγραφή πάνω από την πόρτα χρησίμευε ως μόνιμη υπενθύμιση της πηγής για την λύση όλων των προβλήματά μας: Γνώρισε τον εαυτό σου.

Όταν ο Daniel Goleman κατέγραψε τα τέσσερα στάδια της συναισθηματικής νοημοσύνης, όλα άρχισαν στο ίδιο σημείο εκκίνησης:

    1. Αυτογνωσία
    2. Αυτοδιαχείρηση
    3. Κοινωνική ευαισθητοποίηση
    4. Διαχείριση σχέσεων

 

Μου αρέσει να βλέπω αυτά τα στάδια ως τέσσερις ομόκεντρους κύκλους, όπου αρχίζουμε στο κέντρο με αυτογνωσία και σταδιακά διευρύνουμε τις ικανότητές μας προς τα έξω καθώς εμβαθύνουμε τις γνώσεις μας για τον εαυτό μας και, κατ 'επέκταση, για τους άλλους.

Ας μπούμε σε μια περιπέτεια τώρα μέσα από τα τέσσερα στάδια της συναισθηματικής νοημοσύνης.

                                     

Αυτογνωσία: εκεί από όπου όλα αρχίζουν

Το ταξίδι μας στην αυτογνωσία ξεκινάει με την εξάσκηση της συνειδητής προσοχής στην καθημερινότητά μας. Για μένα, ήταν η γιόγκα που με έριξε προς την κατεύθυνση της εμβάθυνσης της αυτογνωσίας μου. Η εμπλοκή σε σιωπηλό διαλογισμό, βαθιά αναπνοή ή άλλες διαλογιστικές δραστηριότητες (οτιδήποτε από το περπάτημα, μέχρι το ράψιμο ή τη ζωγραφική, μέχρι στο να ακούτε μουσική) είναι όλες δυνατές τεχνικές για να ηρεμείτε το νου έτσι ώστε να μπορείτε να ακούτε τα συναισθήματά σας να μιλούν. Το να κρατάτε ένα ημερολόγιο μπορεί να είναι ένα θαυμάσιο εργαλείο για να καθαρίσετε τις σκέψεις σας και να γνωρίσετε τον εαυτό σας καλύτερα.

Όποιους δρόμους και αν διαλέξετε, το κρίσιμο μέρος είναι ότι μαθαίνετε να ακούτε προσεκτικά τι συμβαίνει κάτω από την επιφάνεια χωρίς να αφήνετε το μυαλό σας να καταστέλλει ή να διαστρεβλώνει αυτό που προκύπτει. Πρέπει να ακούτε όπως θα ακούγατε ένα αγαπητό φίλο, χωρίς κριτική, ώστε να μπορέσετε να μάθετε από τα συναισθήματά σας. Εάν μιλάτε πάνω τους κάθε φορά που απογοητεύουν ή ματαιώνουν την ιδανική εκδοχή του εαυτού σας, θα εμποδίσετε τον εαυτό σας να φτάσει σε ένα πιστό πορτρέτο του ποιος και πού είστε τώρα.

 

Αυτοδιαχείρηση

Η μετάβαση από την αυτογνωσία στο δεύτερο στάδιο της αυτοδιαχείρισης απαιτεί να αναλάβουμε την ευθύνη για τα συναισθήματά μας. Η ανάληψη της ευθύνης των συναισθημάτων μας δεν είναι να κατηγορήσουμε ή να ρίξουμε φταίξιμο - αυτό θα ισοδυναμούσε με αρκετά μεγάλη κριτική τελικά! - αλλά να κατανοήσουμε ότι οι αιτίες των συναισθημάτων μας ξεκινούν πάντα από μέσα μας και δεν αποδίδονται σε οποιονδήποτε εξωτερικό παράγοντα μπορεί να τους προκάλεσε.

Όταν αρχίσουμε να κατανοούμε ότι τα αίτια και οι αφορμές είναι δύο ξεχωριστά πράγματα, μπορούμε να αρχίσουμε να παρατηρούμε και να κατανοούμε καλύτερα τη σχέση μεταξύ των δύο στους εσωτερικούς μας κόσμους. Και μόλις καταλάβουμε τα πράγματα που μας πυροδοτούν και γιατί, μπορούμε να αρχίσουμε να διαχειριζόμαστε τη συμπεριφορά μας όταν προκύπτουν τα συναισθήματα ή ακόμα και να προβλέπουμε και να προετοιμαζόμαστε εκ των προτέρων αν αισθανόμαστε ότι κάτι που μας ερεθίζει έρχεται προς το μέρος μας.

Είναι μεγάλη δύναμη το να αναλάβετε την ευθύνη για τα συναισθήματά σας. Όταν μάθουμε να σταματάμε να κατηγορούμε τους άλλους για τα συναισθήματα που μας πληγώνουν, του φόβου ή του άγχους, σταματάμε να προσπαθούμε να ελέγχουμε τους άλλους ή να ζητάμε εκδίκηση. Επικεντρωνόμαστε αντ 'αυτού στη διαχείριση των δικών μας εσωτερικών κόσμων και στην καθοδήγηση της ζωής μας για να μεγιστοποιήσουμε τις θετικές επιρροές γύρω μας.

Επί πλέον, όταν σταματάμε να πιστώνουμε τους άλλους για τα συναισθήματα χαράς ή ολοκλήρωσης, γινόμαστε λιγότερο εξαρτημένοι από τους άλλους για την ευτυχία μας και είμαστε πιο ικανοί και δυνατοί να οικοδομήσουμε ισχυρές και υγιείς σχέσεις.

 

Κοινωνική ευαισθητοποίηση

Ερχόμαστε τώρα στο τρίτο στάδιο της συναισθηματικής νοημοσύνης, που ακολουθεί φυσιολογικά από την αυτογνωσία και την αυτοδιαχείριση. Με απλά λόγια, όσο περισσότερο γνωρίζετε τον εαυτό σας, τόσο λιγότερο επιδιώκετε την επιβεβαίωση από τους άλλους. Αντί να κοιτάζετε τους ανθρώπους γύρω σας και να φαντάζεστε καθρέπτες που αντανακλούν σε εσάς, αρχίζετε να τους βλέπετε αληθινά. Χαλαρώνετε και ανακαλύπτετε ότι ένας ασφαλής και γαλήνιος νους είναι αυτός που ανοίγει πιο εύκολα στους άλλους.

Το ξέρω, γιατί αυτό ήταν αυτό που ήμουν εγώ. Είχα ένα πέπλο από ανασφάλειες που έμπαινε ανάμεσα σε μένα και τους πιο κοντινούς φίλους μου και αυτό με εμπόδιζε να αναπτύξω βαθύτερες σχέσεις μαζί τους. Σήμερα, η ιδιαίτερα στενή σχέση με τους φίλους μου είναι το επίτευγμα που αγαπώ περισσότερο στη ζωή μου.
Με λίγα λόγια, όσο περισσότερο γνωρίζετε τον εαυτό σας, τόσο καλύτερα γνωρίζετε τους άλλους.

 

Διαχείριση σχέσεων

Εδώ έχουμε φτάσει στην κορυφή. Επειδή πολύ λίγες δεξιότητες είναι πιο σημαντικές για τους στόχους της ζωής σας - είτε σχετίζονται με την ευτυχία, την ολοκλήρωση είτε την επαγγελματική επιτυχία - από το να είστε σε θέση να διαβάζετε τη συναισθηματική γλώσσα των άλλων, να τους καταλαβαίνετε και να τους συναισθάνεστε και να χτίζετε δυνατές και βιώσιμες σχέσεις που θα σας στηρίζουν όταν πάτε να πέσετε, θα σας προωθούν στο επόμενο επίπεδο όταν το περιμένετε λιγότερο, και θα σας σπρώχνουν πέρα από τη γραμμή τερματισμού με ένα χαμόγελο.

Έτσι, την επόμενη φορά που κάποιος σας ρωτήσει για το μυστικό της επιτυχίας, μπορείτε να του πετάξετε λίγο Σωκράτη. Είναι δύο απλά λόγια: Γνώρισε τον εαυτό σου.

 

Του Shawn

O Shawn είναι συγγραφέας και εκδότης με πάθος για την ολιστική ευμάρεια, την προσωπική ανάπτυξη, και την ανάπτυξη της ικανότητας να αξιοποιήσει ο κάθε ένας το πλήρες δυναμικό του.