Παρασκευή 7 Απριλίου 2017

ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΑ ΖΩΑ



«Όταν το σκεφτείτε, η πραγματική διαφορά μεταξύ των ζώων και των ανθρώπων είναι ότι, παρόλο που και οι δύο βιώνουν την εμπειρία του στρες, οι άνθρωποι ξαναζούν την εμπειρία και ζουν προκαταβολικά τραυματικές καταστάσεις».

Το παραπάνω απόσπασμα από το πρώτο μου βιβλίο, «Evolve
your brain» (= «Εξελίξτε τον εγκέφαλό σας»), πυροδότησε μια υγιή συζήτηση στη σελίδα μου στο Facebook πρόσφατα. Όπως είχα υποσχεθεί, θα σχολιάσω αυτό το υλικό σε μια προσπάθεια για σαφήνεια και κατανόηση.

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω λέγοντας ότι η πρόθεση αυτού του άρθρου είναι να δείξει την ικανότητά μας να δημιουργούμε την πραγματικότητα με το νου μας. Ο ανθρώπινος νεοφλοιός είναι ένα καταπληκτικό εργαλείο που μας βοηθά να μαθαίνουμε και να θυμόμαστε. Αυτό είναι μια μεγάλη ικανότητα, τις περισσότερες φορές. Οι υψηλότερες λειτουργίες του εγκεφάλου μας, μας επιτρέπουν να κάνουμε νέες ανακαλύψεις και να θυμόμαστε γεγονότα του παρελθόντος.

Το μειονέκτημα του διευρυμένου εγκεφάλου μας είναι ότι μπορούμε να κολλήσουμε στο παρελθόν. Η μεγάλη βάση δεδομένων των πληροφοριών μας είναι μια αποθήκη
αναμνήσεων γεμάτη με συναισθήματα και συγκινήσεις. Αυτός είναι ο λόγος που μπορούμε να θυμηθούμε με ζωηρές λεπτομέρειες όταν με απέλυσαν από τη δουλειά. Μπορούμε να ζωγραφίσουμε μια νοητική εικόνα εκείνης της στιγμής με τέτοια ένταση, ώστε να παράγουμε την ίδια χημεία του εγκεφάλου, και όταν αυτό συμβεί ζούμε στο παρελθόν.

Ίσως δεν έχετε απολυθεί ποτέ, αλλά σίγουρα είχατε μια τραυματική εμπειρία στη ζωή σας. Τι σας συμβαίνει, όταν η μνήμη αυτή αρχίζει να έρχεται στην επιφάνεια; Παρατηρείτε μια αλλαγή στη διάθεση; Κάποια μέρη του σώματός σας αρχίζουν να αγχώνονται; Αυτή είναι η αντίδραση του σώματος σας στο στρες, όταν ετοιμάζεται για δράση. Έχετε εκπαιδεύσει το σώμα σας να ανταποκρίνεται σε αυτό το γεγονός με έναν ορισμένο τρόπο και αυτό κάνει ό, τι έχει ήδη διδαχθεί, ακόμα και όταν ο στρεσογόνος παράγοντας δεν είναι φυσικά παρών.

Tα ζώα έχουν επίσης μια αντίδραση στο στρες. Ωστόσο, οι εγκέφαλοί τους έχουν πολύ μικρότερο νεοφλοιό, το οποίο περιορίζει τη μνήμη. Για παράδειγμα, ένα ελάφι έχει ένα κλάσμα του δευτερολέπτου για να αποφασίσει εάν πρόκειται να φύγει μακριά από ένα αρπακτικό. Μόλις ληφθεί η απόφαση και ο κίνδυνος έχει περάσει το ελάφι επιστρέφει στην ομοιόσταση. Το ελάφι δεν μένει ξύπνιο όλη τη νύχτα ανησυχώντας για ώρες ατέλειωτες για το πότε το αρπακτικό θα επιστρέψει και δεν θα βασανίζεται για το πώς γλίτωσε παρά τρίχα το θάνατο.

Εάν έχετε κάποιο κατοικίδιο, πιθανώς έχετε δει κάτι παρόμοιο με τη γάτα ή το σκύλο, όταν έρθει η ώρα να φάει. Το κατοικίδιο σας μπορεί να νιαουρίζει ή να γαβγίζει μέχρι να έρθει το φαγητό, αλλά μόλις το ζώο αρχίσει να τρώει είναι τόσο απασχολημένο με το να απολαμβάνει την παρούσα στιγμή που δεν σκέφτεται πού και πότε το επόμενο γεύμα θα έρθει.

Μπορούμε να πάρουμε ένα μάθημα από τα ζώα. Η δυνατότητα να προχωρήσουμε είναι κάτι με το οποίο οι άνθρωποι αγωνίζονται. Όχι μόνο εστιαζόμαστε σε γεγονότα του παρελθόντος, μπορούμε επίσης να προβάλουμε τις προσδοκίες μας στο μέλλον. Ας χρησιμοποιήσουμε το παράδειγμα ενός πρώτου
ραντεβού. Στο παρελθόν σας έχουν απορρίψει, αλλά ένας καλός φίλος κανονίζει να συναντηθείτε με αυτό το πρόσωπο, έτσι ώστε αποφασίζετε να κάνετε μια δοκιμή. Έχετε συμφωνήσει να συναντηθείτε σε ένα εστιατόριο και καθώς πηγαίνετε προς τα κει σκέφτεστε τις προηγούμενες καταστροφικές σχέσεις σας, κάτι που φέρνει  αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα. Σύντομα σκέφτεστε όλους τους τρόπους που η συνάντηση αυτή θα είναι μια καταστροφή και δεν εκπλήσσεστε όταν καταλήγει ακριβώς όπως σκεφτήκατε! Και φυσικά εσείς πραγματικά πιστεύετε ότι δεν είχατε καμία σχέση με το αποτέλεσμα.

Με αυτό δεν εννοούμε ότι το να σκεφτόμαστε το παρελθόν ή το μέλλον είναι κακή ιδέα. Αυτό που είναι σημαντικό είναι πώς συνεργαζόμαστε με τον εαυτό μας. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την ικανότητά μας να μαθαίνουμε και να θυμόμαστε με διαφορετικούς τρόπους. Όταν δεν μπορούμε να σκεφτούμε πέρα από το πώς αισθανόμαστε τότε ήρθε η ώρα να αλλάξουμε. Η αλλαγή ξεκινά υπερβαίνοντας παλιές συνήθειες, συμπεριφορές και συναισθήματα που μας προκαλούν να ζούμε σε ένα παρελθόν που γίνεται πάντα το μέλλον μας. Κατά μία έννοια θα πρέπει να γίνουμε περισσότερο σαν τους σκύλους ή τις γάτες και να αγκαλιάσουμε τη δυνατότητα, χωρίς να αγχωνόμαστε για το παρελθόν ή το μέλλον, και απλά να είμαστε ικανοποιημένοι στην παρούσα στιγμή!




Dr Joe Dispenza

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου