Ο Bilbo, ένας σκύλος ράτσας Newfoundland, επισκέφτηκε για πρώτη
φορά το υπόστεγο των ναυαγοσωστών όταν ήταν δεκατεσσάρων εβδομάδων. Ανήκε στον διευθυντή της ακτοφυλακής, ο
οποίος συχνά τον άφηνε μαζί μου. Σύντομα
αναπτύξαμε έναν δυνατό δεσμό, παίζοντας κρυφτό στο κτίριο της επέκτασης. Όταν ο Bilbo έγινε ενός έτους, ο ιδιοκτήτης του
σήκωσε έναν φράχτη γύρω από το σπίτι τους και το άφησε εκεί απέξω, τις
περισσότερες φορές μόνον, για τον επόμενο χρόνο.

Είχα την
ευκαιρία να τους επισκεφτώ όταν ο Bilbo ήταν δύο ετών.
Καθώς πλησίασα τον κήπο τους, σφύριξα το δικό μας ιδιαίτερο σφύριγμα στο
κρυφτό. Ο Bilbo στη στιγμή με θυμήθηκε και
προσπάθησε χωρίς επιτυχία να πηδήξει τον φράχτη. Μέρος της δουλειάς μου ήταν να επιθεωρώ όλα
τα τηλεφωνήματα για επείγοντα και τον εξοπλισμό διάσωσης που βρίσκονταν
σταθμευμένα στον δρόμο μας στην ακτογραμμή. Είπα στους ιδιοκτήτες του ότι ο Bilbo μπορούσε να με συντροφεύει σε
αυτούς τους περιστασιακούς ολοήμερους περιπάτους. Το πήγαινα πίσω στο σπίτι του στο τέλος της
κάθε ημέρας επιθεώρησης. Σε μία
περίσταση οι καταστάσεις απαίτησαν να μείνουμε έξω για τρεις συνεχείς ημέρες. Θα επέστρεφα τον Bilbo στο
σπίτι του εκείνη την Παρασκευή. Την Κυριακή οι ιδιοκτήτες του τηλεφώνησαν να
πουν ότι τους είχε κρατήσει άϋπνους όλη τη νύχτα γρυλίζοντας. Είχε επίσης
αφήσει ανέγγιχτο το φαγητό του. Πώς θα
μου φαίνονταν να τον αναλάμβανα σε
μόνιμη βάση; Συμφώνησα με έναν όρο: Θα έπρεπε να πάρει άδεια να είναι μαζί μου
στο γραφείο κατά την διάρκεια του χειμώνα και στην παραλία κατά το
καλοκαίρι. Συμφώνησαν, και έτσι άρχισε η
καριέρα του Bilbo
στην διάσωση. Δεν θα έμενε ποτέ ξανά
μόνος του.

Οι πρώτοι
λίγοι μήνες με τον Bilbo
ήταν δύσκολοι, το λιγότερο που μπορώ να πω. Στα δύο χρόνια είχε μεγαλώσει
πλήρως, και ζύγιζε 196 πάουντς. Από την
μύτη μέχρι την ουρά μετρούσε πέντε πόδια, επτά ίντσες, και από το κεφάλι μέχρι
το πάτωμα, τριαντα-έξι ίντσες. Ζούσα πάνω στους λόφους πάνω από την παραλία
όπου εργαζόμουν. Το σπίτι μου ήταν μια
μικρή παράγκα που είχε μετατραπεί σε κατοικήσιμο κτίσμα με τις βασικές
ανέσεις. Κάθε φορά που σηκωνόμουν από
μια καρέκλα, ο Bilbo
αποφασισμένος να μην μείνει μόνος ξανά, πετάγονταν επάνω, πετώντας τα πάντα
κάτω με ένα γιγάντιο κούνημα της ουράς του.
Μια φορά
ο άνεμος φυσούσε όλη μέρα από την κατεύθυνση του γείτονα μου, μεταφέροντας την
μυρωδιά του θηλυκού σκύλου του που ήταν στις μέρες της. Ο Bilbo αναστατώθηκε. Γνωρίζοντας ότι ήταν αρκετά ευκίνητος να
πηδήξει μέσα από το παράθυρο και ικανός να ανοίγει πόρτες, έκλεισα με βίδες το
παράθυρο και ασφάλισα με λοστό την πόρτα πριν πέσω για ύπνο. Το ξημέρωμα, χτύπησε το τηλέφωνο.
«Steve,
ο σκύλος σου είναι στον κήπο».

«Δεν μπορεί», είπα νυσταγμένα, αλλά σηκώθηκα να
ελένξω. Τότε είναι που βρήκα – όπως στα
κινούμενα σχέδια – την τρύπα σε σχήμα Bilbo στην πόρτα της κουζίνας και μικρά κομμάτια ξύλου
σκορπισμένα απ’ έξω.
Σύντομα
παρατήρησα ότι κάθε φορά που πηγαίναμε κοντά στη θάλασσα, ο Bilbo έμπαινε μεταξύ του νερού και
οποιουδήποτε το πλησίαζε.
Συνειδητοποιώντας ότι θα ήταν πολύτιμος στην υπηρεσία διάσωσης, άρχισα
να τον παίρνω μαζί μου όποτε κάναμε ασκήσεις εκπαίδευσης στο κολύμπι. Αρχικά ο Bilbo ήταν διστακτικός με τα μεγαλύτερα
κύματα, αλλά το δέσιμο μεταξύ μας ήταν τόσο δυνατό που με ακολουθούσε
παντού. Σύντομα έκανε ασκήσεις υψηλής
πίεσης.
Ομάδες
σκύλων Newfoundland
μπορούν
να διασώζουν φορώντας ιμάντες χειρισμού στην πλάτη. Ένας σκύλος κολυμπάει στο
άτομο που είναι μέσα στο νερό, ο οποίος αρπάζει τη λαβή, και ο σκύλος τον
μεταφέρει πίσω στην ακτή. Στην
πραγματικότητα, οποιοσδήποτε φοβάται ότι θα πνιγεί χωρίς αμφιβολία δεν θα
έψαχνε για λαβή αλλά απλά θα πηδούσε πάνω στο πρώτο πράγμα που θα εμφανίζονταν.
Θα μπορούσε εύκολα να πνίξει έναν σκύλο.

Εκπαίδευσα
τον Bilbo
να χρησιμοποιεί ένα σωλήνα Peterson
αντ’ αυτού, ένα τυποποιημένο αντικείμενο του κουτιού πρώτων βοηθειών του
ναυαγοσώστη σερφ. Το ευλύγιστο αυτό αντικείμενο δένεται στον διασώστη με ένα
δίμετρο σχοινί. Ο Bilbo είχε εκπαιδευτεί να κολυμπάει γύρω
από το άτομο που ήταν στο νερό, αποφεύγοντας το γάτζωμα του ενώ τραβούσε τον
σωλήνα αρκετά κοντά του για να τον αρπάξει.
Μόλις ο Bilbo
ένιωθε ένταση στο σχοινί, τραβούσε το άτομο στην ξηρά.
Για πέντε
χρόνια ο Bilbo
εργάστηκε μαζί με την επαγγελματική ομάδα διάσωσης σερφ στο Sennen Beach, κοντά στο Land’s End, στην Κορνουάλη της Αγγλίας, και
έσωσε ζωές με πολλούς τρόπους.

Πολλοί
είναι εκείνοι που αγνοούν τις πινακίδες που κατευθύνουν τους κολυμβητές να
«κολυμπούν μεταξύ των σημαιών διάσωσης», και δεν μιλούν καν μαζί μας αν
προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε γιατί είναι οι σημαίες εκεί. Αλλά ο Bilbo ήταν ένας κοινωνικός διαμεσολαβητής
που έσπαγε τον πάγο μεταξύ των διασωστών και του κοινού, κάνοντας τη δουλειά
μας πολύ πιο εύκολη. Όταν οι άνθρωποι
έβλεπαν αυτόν τον σε μέγεθος αρκούδας σκύλο να φοράει το κιτρινο-κόκκινο σακάκι
του διασώστη, έρχονταν να τον συναντήσουν και να μας μιλήσουν. Εξηγούσαμε τους κινδύνους των υπόγειων
ρευμάτων ή της κολύμβησης πολύ κοντά στους γρανίτινους λόφους, όπου τα κύματα
μπορούσαν να τους πετάξουν πάνω στους βράχους. Ξαφνικά η στάση τους να μην
δώσουν σημασία στις συμβουλές μας άλλαζε.
Μόλις ο σεβασμός τους για τους διασώστες είχε εγκατασταθεί, ο αριθμός
των περιστατικών σχετικών με μη ασφαλείς ενέργειες στην παραλία έπεφτε
σημαντικά.
Ο Bilbo μπορεί να νιώσει αν μια περίσταση
είναι καλή ή κακή. Είναι εκπαιδευμένος
να γαυγίζει όταν βλέπει ένα χέρι να γνέφει μέσα στο νερό και ανταποκρίνεται
μόνον στο σινιάλο μου, αλλά σε περισσότερες από μία περιπτώσεις αντέδρασε σε
μια δύσκολη κατάσταση και ανέλαβε ο ίδιος να την διεκπεραιώσει.

Οι
άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται ότι τα κύματα του ωκεανού έρχονται κατά ομάδες, με
κάθε κύμα σε μια ομάδα να είναι του ιδίου μεγέθους, και ότι κάθε λίγο μια
σημαντικά μεγαλύτερη ομάδα θα έρθει με ορμή.
Οι γονείς νομίζουν ότι τα παιδιά τους παίζουν ασφαλή στο νερό που φτάνει
μέχρι το γόνατο, αλλά μπορεί, εντελώς ξαφνικά, να ανέβει μέχρι το στέρνο τους
και να μείνει σε αυτό το ύψος για πιθανόν μέχρι έξι ή επτά κύματα. Οι ενήλικες που δεν παρακολουθούν με
ιδιαίτερη προσοχή, ή που δεν είναι αρκετά κοντά να αντιδράσουν γρήγορα,
διακινδυνεύουν να χάσουν αυτά τα παιδιά.
Αρκεί μια μόνο στιγμή. Μια μέρα
μερικά παιδιά βρέθηκαν σε μια τέτοια κατάσταση. Πήγα στους γονείς να τους συμβουλέψω για τον
κίνδυνο, αλλά ο Bilbo
δεν είχε προετοιμαστεί να περιμένει.
Ήθελε τα παιδιά αυτά να είναι ασφαλή ΤΩΡΑ. Πήγε κατ’ ευθείαν στα παιδιά και γαύγισε
μέχρι που αυτά βγήκαν από το νερό.
Μιαν άλλη
φορά, οι καταστάσεις στη θάλασσα είχαν αλλάξει δραματικά από την προηγούμενη
ημέρα, φέρνοντας πολύ μεγαλύτερα κύματα και ένα δυνατό υπόγειο ρεύμα. Ενώ έλεγχα τον εξοπλισμό επειγόντων
περιστατικών σε ένα απομακρυσμένο κάλυμμα, μια γυναίκα κατέβηκε το μονοπάτι του
γκρεμού. «Δεν σχεδιάζεις να μπεις στο
νερό, έτσι;» την ρώτησα.

«Ναι!
Κολυμπώ κάθε μέρα που είμαστε εδώ», η επισκέπτρια απάντησε με μια ξένη προφορά.
«Δεν
είναι ασφαλή σήμερα. Εγώ δεν θα πήγαινα στη θέση σου», της είπα καθώς
περνούσε. Ένα λεπτό αργότερα ο Bilbo έβγαλε ένα γάβγισμα, ειδοποιώντας
με να κοιτάξω πίσω. Η γυναίκα είχε
στρώσει την πετσέτα της και τώρα κατευθύνονταν κατ’ ευθείαν στη θάλασσα.
Χωρίς
προτροπή, ο Bilbo
κατέβηκε τον γκρεμό, μέχρι την αμμουδιά, και κάθισε ακίνητος ανάμεσα σε αυτήν
και το νερό. Όταν εκείνη προσπάθησε να
προχωρήσει, αυτός στάθηκε πάνω στα πόδια της και γαύγισε. Κουνώντας τα χέρια της, αυτή φώναξε σε μένα
να μαζέψω τον σκύλο μου, μετά έσπρωξε τον Bilbo και κατευθύνθηκε πάλι προς το
νερό. Εκείνος βούτηξε, προσπαθώντας να
την εμποδίσει. Μόνον όταν είδε τον Bilbo να αγωνίζεται ενάντια σε τόσο
δυνατά κύματα εκείνη αντιλήφθηκε πόσο δυνατό ήταν το ρεύμα. Αργότερα παραδέχτηκε ότι εκείνος προσπαθούσε
να επικοινωνήσει μαζί της και ότι εκείνη δεν άκουγε.

Δεν έχω
ιδέα πόσες πολλές ζωές έχει σώσει ο Bilbo ή ποιοι ήταν αυτοί.
Οι περισσότεροι ήταν άνθρωποι που έκαναν διακοπές που ήλθαν και μετά
εξαφανίστηκαν πίσω στα σπίτια τους ξανά.
Πρόσφατα μια νέα γυναίκα επισκέπτρια με πλησίασε στην πόλη, λέγοντας,
«Δεν με θυμάσαι, σωστά;» Δεν την θυμόμουν και της το είπα.
«Ο Bilbo με έσωσε κάτω στο Sennen», είπε εκείνη. «Κανείς δεν
κατάλαβε ότι ήμουν σε κίνδυνο. Κολύμπησε και έμεινε κοντά μου. Μετά με τράβηξε πίσω στην στεριά».
Το 2009
κάλεσαν τον Bilbo
στο Crufts
του Λονδίνου, την μεγαλύτερη επίδειξη σκύλων στον κόσμο. Βραβεύτηκε ως «Ο Σκύλος της Ημέρας» στην
κατηγορία των εργαζόμενων σκύλων, και τον επόμενο χρόνο έγινε ο «Ήρωας της
Χρονιάς».

Αφού
αποσύρθηκε από τα καθήκοντα του ως διασώστης, ο Bilbo άρχισε να διαδίδει το μήνυμα της
ασφάλειας στην παραλία στα σχολεία. Αν
και είμαι εγώ που μιλάω, τα παιδιά κοιτάζουν τον Bilbo καθώς εγώ εξηγώ τον κίνδυνο να
σκάβουμε και να πηδάμε μέσα σε βαθιές λακούβες στην καυτή άμμο. Οι δάσκαλοι μένουν έκπληκτοι με τον πόσο πολύ
χρόνο κάθονται τα παιδιά ήσυχα, απόλυτα απορροφημένα από την ήρεμη, μαγευτική
αύρα του Bilbo.
Για αυτόν
τον συνταξιούχο ναυαγοσώστη, το πιο σημαντικό πράγμα στον Bilbo είναι ο άρρηκτος δεσμός που έκανε
μαζί μου έντεκα χρόνια πριν. Όταν εκείνο
το παιχνιδιάρικο σε χρώμα σοκολάτας κουτάβι μπήκε μέσα στο υπόστεγο, άλλαξε τις
ζωές και των δύο μας για τα καλά.
Του Steve J’ Mo
To σχόλιο του Bernie:
Στο «Ναυαγοσώστης
σερφ», ο Steve
και
ο Bilbo
δείχνουν ότι η σχέση που κάνουμε με τα ζώα συχνά ξεπερνάει εκείνη που έχουμε με
τους ανθρώπους. Ο νους τον ζώων είναι
ήρεμος. Επειδή είναι ανοικτά σε μας και
κατέχουν την κατάσταση αυτή της αποδοχής, ξέρουμε ότι δεν μας κρίνουν. Είναι όπως όταν ο Furphy γρυλίζει όταν θέλει να βγει έξω.
Δεν είναι προσωπικό, δεν με αξιολογεί. Εκφράζει απλά την επιθυμία του να βγει
έξω.

Ο Steve αναφέρθηκε
στις δυσκολίες που αντιμετώπισε με τον Bilbo.
Αν μπορούσαμε να συμπεριφερθούμε ο ένας τον άλλο με τον τρόπο που
συμπεριφερόμαστε στα ζώα μας, θα είχαμε ευτυχέστερες σχέσεις. Δεν αφορά τους δύο ανθρώπους στην σχέση. Αφορά την δημιουργίας αυτής της τρίτης
οντότητας. Η Bobbie
αποκαλούσε
το ότι είναι παντρεμένη μαζί μου, αγώνα.
Ο Joseph
Campbell
αναφερόταν στον γάμο ως βασανιστήριο. Αυτό που λένε είναι ότι πρέπει να δουλέψεις
γι’ αυτό. Δεν είναι μόνον οι ανάγκες και
τα θέλω των ατόμων, ή του ανθρώπου και του ζώου. Το βασανιστήριο αφορά το να
δημιουργήσεις κάτι νέο, μια σχέση όπου 1+1=3, την νέα οντότητα.
Οι
άνθρωποι συγχωρούν ευκολότερα τα ζώα τους απ’ ότι τους άλλους ανθρώπους. Για
παράδειγμα, όταν οι σκύλοι μας κάνουν τα κακά τους και τα τσίσα τους μέσα στο
σπίτι, δεν τους βρίζω ούτε τους πετάω έξω.
Απλά πηγαίνω και καθαρίζω, επειδή ξέρω ότι υπάρχει ένας λόγος που συνέβη
αυτό. Είμαστε λιγότερο ανεκτικοί με τα
παιδιά και τους συζύγους μας. Αντίθετα,
όταν αυτοί κάνουν κάτι που δεν μας αρέσει, ρωτάμε, «Πώς μπορείς να
συμπεριφέρεσαι έτσι; Τι κάνεις;» Πάντα αναλύουμε και κρίνουμε, σκεπτόμαστε πάρα
πολύ. Τα ζώα δεν το κάνουν. Νιώθουν.
Όταν
ακούς τα συναισθήματα σου και αφήνεις την καρδιά σου να αποφασίσει, ζεις μια
πολύ διαφορετική ζωή. Ο Steve και
ο Bilbo
δεν σκέπτονταν μόνον για τους εαυτούς τους.
Έβγαιναν μαζί και έκαναν την διαφορά.
Η οντότητα της αγάπης που δημιουργήθηκε μεταξύ σκύλου και ανθρώπου ήταν
αυτό που έγινε ο διασώστης, σώζοντας άλλους και τους ίδιους.
(Απόσπασμα από το βιβλίο του Dr. Bernie S. Siegel,
“Love, Animals & Miracles”)