ΦΑΤΕ ΤΗΝ ΑΓΡΙΑ ΦΡΑΟΥΛΑ

Μόλις επέστρεψα από μια υπέροχη επίσκεψη στο νησί της Κέρκυρας στην Ελλάδα.  Πριν φύγω για την Ελλάδα είχα περάσει σχεδόν δύο μήνες αναρρώνοντας από ένα σοβαρό αυτοκινητιστικό ατύχημα, έτσι είχα αναγκαστεί να μείνω ξαπλωμένος και να γλείφω τις πληγές μου.  Μόλις έφτασα στην Ελλάδα ήταν η πρώτη ευκαιρία που είχα να «διδάξω» οτιδήποτε για αρκετό διάστημα, και όλα όσα προέκυψαν ήταν τελείως καινούργια: σκέψεις που δεν είχα ποτέ πριν σκεφτεί, λόγια που δεν είχα ποτέ πριν πει, πρακτικές που δεν είχαμε δοκιμάσει ποτέ ξανά. 

Υπάρχει κάτι απερίγραπτα γλυκό σχετικά με τους ανθρώπους που γνωρίζεις για πάρα πολύ καιρό.  Ο φίλος μου ο Miten και εγώ, γνωριζόμαστε από τις αρχές της δεκαετίας του ΄80, πράγμα που σημαίνει για περισσότερα από τριάντα χρόνια.  Αυτός και η σύντροφος του η Deval Premal, είναι γνωστοί σε ολόκληρο τον κόσμο για τον υπέροχο τρόπο που τραγουδούν mantras. Περάσαμε μερικές γλυκές στιγμές μαζί στην Ελλάδα.

Ένα απόγευμα, ο Miten και εγώ καθόμαστε έξω μετά το μεσημεριανό φαγητό.  Η θερμοκρασία ήταν απλά τέλεια.  Κοιτάζαμε πέρα, την θέα της Μεσογείου, τόσο όμορφη που θα μπορούσες να σκεφτείς ότι ήταν αποτέλεσμα photoshop.  Το γεύμα που μόλις είχαμε φάει μαζί φαινόταν ότι αποτελούνταν από τη μία σχεδόν τέλεια γεύση μετά την άλλη.  Μόλις φάνηκε ότι είχαμε φτάσει στην «καλύτερα δεν γίνεται» ζώνη, η Premal έφερε καφέ και μια τεράστια ποικιλία από μαύρη σοκολάτα, με λιχουδιές όπως πορτοκάλι, γκότζι μπέρρυ και μάνγκο.  Σε αυτό το σημείο εκλιπαρούσα τις αόρατες δυνάμεις να μας φροντίσουν, «Σε παρακαλώ, δείξε έλεος. Δεν νομίζω ότι μπορώ να αντέξω περισσότερη απόλαυση από αυτήν.»

Εκεί λοιπόν βρισκόμαστε, όσο ικανοποιημένοι είναι δυνατόν να είναι δύο φίλοι, όταν η συζήτηση στράφηκε στον «κόσμο».  Ξέρετε, το είδος συζήτησης που όλοι βρισκόμαστε να μοιραζόμαστε αρκετά συχνά αυτές τις ημέρες, για το πώς όλοι φαίνεται να βαδίζουμε προς την κόλαση μέσα σε ένα καλάθι, και πόσο αφόρητο είναι να αποφασίσεις για το τι πρέπει να ανησυχούμε περισσότερο: την υπερθέρμανση του πλανήτη, την τρομοκρατία, τους πολιτικούς υποψηφίους, ή την παραπαίουσα οικονομία (και αυτά τα λίγα θέματα είναι μόνο τα ορεκτικά ...). Παρατηρώ ότι έχει γίνει κάτι που εμείς θεωρούμε δεδομένο: «Φυσικά όλοι συμφωνούμε ότι είμαστε σε μια φοβερή κατάσταση, αλλά τώρα ας μιλήσουμε για το τι πρόκειται να κάνουμε γι' αυτό, ή ίσως πόσο δύσκολο είναι να μην μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι' αυτό...»

Βυθισμένος στη συζήτηση αυτή για την αμοιβαία δεινή μας θέση, κοίταξα πάνω από τον ώμο του φίλου μου τη θέα μακριά. «Ξέρεις, όλοι μιλάμε με αυτόν τον τρόπο τις περισσότερες φορές», είπα, «Σχετικά με το πόσο φοβερά είναι όλα. Και φυσικά, δεν μπορούμε να το αρνηθούμε. Υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες που ζουν σε άθλιες συνθήκες στην Τουρκία. Εβδομήντα πέντε τοις εκατό των πάγων της Αρκτικής έχει λιώσει. Και όσο για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ ... δεν χρειάζεται καν να αρχίσω. Αλλά όταν στρέψω την προσοχή μου σε αυτό που είναι μπροστά μου, αντί για το τι διάβασα στις ειδήσεις, βρίσκομαι να κινούμαι από τη μία απερίγραπτα τέλεια στιγμή στην άλλη. Η προσωπική μου εμπειρία είναι ότι είναι δύσκολο να φανταστώ ότι η ανθρώπινη ζωή θα μπορούσε ενδεχομένως να γίνει στο ελάχιστο καλύτερη από αυτό». Ο φίλος μου χαμογέλασε, λίγο άτακτα. «Το ξέρω», είπε. «Είναι τρελό πόσο τυχεροί είμαστε».

Τι κάνουμε, λοιπόν, με όλο αυτό; Όταν η στιγμή-προς-στιγμή εμπειρία σου σε οδηγεί να υποψιαστείς ότι ίσως βρίσκεσαι ήδη στον παράδεισο, ενώ οι συζητήσεις που μοιραζόμαστε είναι ότι βαδίζουμε κατευθείαν προς την κόλαση; Θα μπορούσαμε να νιώσουμε ένοχοι σχετικά με το πόσο άδικο αυτό είναι, σαν την Μαρία Αντουανέττα που ζούσε σε μια απαράμιλλη πολυτέλεια ενώ οι απλοί άνθρωποι πέθαιναν από την πείνα.  Θα μπορούσαμε να μπούμε σε άρνηση, και απλά δια διαλέξουμε να μην παρακολουθούμε τις ειδήσεις επειδή είναι πολύ θλιβερές.  Θα μπορούσαμε να έχουμε την έμπνευση να ξεκινήσουμε επειγόντως πολιτική δράση…

Τότε, θύμισα στον Miten μια ιστορία που και οι δύο θυμόμαστε από δεκαετίες πριν.

Ένας άντρας περπατάει δίπλα σε έναν γκρεμό.  Καθώς ο βηματισμός του δεν είναι σταθερός, πέφτει από την πλαγιά. Καθώς πέφτει προς τα κάτω, απλώνει το χέρι του και αρπάζεται από μια ρίζα που ξέχει από το τοίχωμα του γκρεμού.  Τώρα κρατιέται κρεμασμένος για να σώσει τη ζωή του.  Κοιτάζει κάτω τους βράχους, εκατοντάδες μέτρα πιο χαμηλά, και βλέπει δύο τίγρεις, μία άσπρη και μία μαύρη, που περιμένουν να τον καταβροχθίσουν.  Καθώς τον πιάνει ναυτία, κοιτάζει ξανά προς τα πάνω και βλέπει δύο ποντίκια, επίσης ένα άσπρο και ένα μαύρο, να ροκανίζουν την ρίζα από την οποία κρέμεται.  Η κατάσταση του είναι απελπιστική. Και τότε, γνωρίζοντας ότι αυτές μπορεί να είναι οι τελευταίες του στιγμές, κοιτάζει γύρω του, και μόλις ένα μέτρο μακριά, βλέπει μια άγρια φράουλα που έχει φυτρώσει στην πλαγιά του γκρεμού.  Απλώνει το χέρι του να ξεριζώσει την φράουλα, και την δαγκώνει.

Μμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμ….. Αυτή η φράουλα είχε τόσο ωραία γεύση.

Η απόλυτη και εξ ολοκλήρου απόλαυση της κάθε στιγμής, καθώς και η απόλαυση της γεύσης της άγριας φράουλας, θα μπορούσε να θεωρηθεί από κάποιους, ως ελιτίστικη.  Θα μπορούσε να μοιάζει ότι γυρίζεις την πλάτη σε κάθε πραγματικό πόνο, όχι μόνον των ανθρώπινων όντων, αλλά και των ζώων, και της ίδιας της Μητέρας Γης… και ότι χάνεσαι σε εγωκεντρικό ηδονισμό.

Αλλά καθώς καθόμουν εκεί με τον φίλο μου σε εκείνο το ελληνικό νησί, κατάλαβα ότι το να απολαμβάνεις την άγρια φράουλα επίσης είναι μια πολιτική και δημιουργική πράξη αυτή καθ’ αυτή. Είναι μια προκλητική στάση απέναντι στο κυρίαρχο πρότυπο της θλίψης. Αυτό που αντιμετωπίζουμε σήμερα στον πλανήτη γη δεν είναι κυρίως αποτέλεσμα των φυσικών καταστροφών. Σχεδόν όλα όσα μας στενοχωρούν έχουν προκληθεί από τους ανθρώπους, παγιδευμένους σε μια συγκεκριμένη κατάσταση συνειδητότητας. Όταν αισθανόμαστε εγκλωβισμένοι στο φόβο και την επικείμενη απειλή, την αίσθηση του «δεν υπάρχει αρκετό για μένα», γινόμαστε ικανοί να κάνουμε πράγματα που δεν θα φανταζόμαστε ποτέ όταν είμαστε ευχαριστημένοι.

Θα μπορούσε ενδεχομένως το δάγκωμα της άγριας φράουλας και η βαθιά απόλαυση της γεύσης του χυμού - με έναν τρόπο που ξέρετε ότι δεν υπάρχει άλλη στιγμή σαν αυτή - να είναι η πιο επαναστατική πολιτική πράξη που έχετε κάνει ποτέ; Θα μπορούσε η ευτυχία, η ευγνωμοσύνη, και η απόλαυση από τα μικρά πράγματα να είναι κολλητικά; Αναρωτιέμαι…   

Του Arjuna Ardagh