Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΠΟΥ ΘΕΡΑΠΕΥΟΥΝ (Μέρος Α)

Μπορεί ο νους να θεραπεύσει το σώμα; Μπορεί να ακούγεται παρατραβηγμένο ότι η δύναμη των σκέψεων και των συναισθημάτων θα μπορούσαν να επιφέρουν σωματικές, βιολογικές αλλαγές, αλλά υπάρχουν αμέτρητα παραδείγματα, επιστημονικά καθώς και καθημερινά, που δείχνουν ότι αυτή η δυνατότητα είναι πολύ αληθινή.

Η επιστημονική δημοσιογράφος Jo Marchant μοιράστηκε πολυάριθμα τέτοια παραδείγματα, από βετεράνους του πολέμου στο Ιράκ και πολλά άλλα στο βιβλίο της «Cure» (= Θεραπεία). Στο περιοδικό Scientific American αναφέρει:

«Υπάρχει τώρα αρκετό υλικό από έρευνες που δηλώνει ότι η νοητική αντίληψη που έχουμε για τον κόσμο συνεχώς πληροφορεί και οδηγεί το ανοσοποιητικό μας σύστημα με τρόπο που μας κάνει περισσότερο ικανούς να ανταποκριθούμε σε μελλοντικές απειλές.

Αυτή ήταν για μένα μια στιγμή συνειδητοποίησης – όπου η ιδέα ενός αλληλεμπλεκόμενου νου και σώματος ξαφνικά είχε περισσότερο νόημα επιστημονικά από μια εφήμερη συνειδητότητα η οποία είναι με κάποιον τρόπο διαχωρισμένη από τους σωματικούς εαυτούς μας».

Η Κατάσταση του Νου σας Επηρεάζει την Κατάσταση του Ανοσοποιητικού σας Συστήματος

Το μυαλό σας ασκεί απίστευτη δύναμη πάνω στην υγεία του ανοσοποιητικού σας συστήματος, για καλό ή για κακό.  Το άγχος, για παράδειγμα, έχει σημαντικά αρνητική επίδραση στη λειτουργία του ανοσοποιητικού σας συστήματος το οποίο είναι ο λόγος που έχετε ίσως παρατηρήσει ότι είναι περισσότερο πιθανόν να αρπάξετε ένα κρύωμα όταν είστε κάτω από πολλή πίεση.

Όταν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon μόλυναν συμμετέχοντες σε μελέτη με ένα κοινό ιό κρυολογήματος, εκείνοι που είχαν αναφέρει ότι βρίσκονταν κάτω από πίεση, είχαν διπλάσιες πιθανότητες να αρρωστήσουν. 

Και, στην περίπτωση που αρρωστήσετε, παράγοντες που σας πιέζουν συναισθηματικά μπορούν πραγματικά να κάνουν τα συμπτώματα του κρυολογήματος και της γρίπης σας χειρότερα.  Όπως ο επικεφαλής συγγραφέας Sheldon Cohen, Ph.D. καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon ανέφερε:

"Η φλεγμονή εν μέρει ρυθμίζεται από την ορμόνη κορτιζόλη, και όταν στην κορτιζόλη δεν επιτρέπεται να εξυπηρετεί αυτή τη λειτουργία, η φλεγμονή μπορεί να βγει εκτός ελέγχου".

Η ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να ρυθμίσει τη φλεγμονή προβλέπει ποιος θα αναπτύξει ένα κρύωμα, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι δίνει μια εξήγηση για το πώς το στρες μπορεί να προωθήσει τη νόσο.

Όταν βρισκόμαστε υπό πίεση, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε ορμονικό έλεγχο, και συνεπώς, παράγουν επίπεδα φλεγμονής που προάγουν την νόσο. 

Επειδή η φλεγμονή παίζει ρόλο σε πολλές ασθένειες, όπως καρδιαγγειακά, άσθμα και αυτοάνοσες διαταραχές, αυτό το μοντέλο εξηγεί γιατί το στρες έχει επίσης επιπτώσεις σε αυτές. 

Το αντίθετο ισχύει επίσης στο ότι οι θετικές σκέψεις και στάσεις είναι σε θέση να προκαλέσουν αλλαγές στο σώμα σας που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα, ενισχύουν τα θετικά συναισθήματα, μειώνουν τον πόνο και την χρόνια νόσο, και παρέχουν ανακούφιση από το στρες.

Μια μελέτη διαπίστωσε, για παράδειγμα, ότι η ευτυχία, η αισιοδοξία, η  ικανοποίηση από τη ζωή, και άλλα θετικά ψυχολογικά χαρακτηριστικά συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιακή νόσο.

Έχει ακόμη αποδειχθεί επιστημονικά ότι η ευτυχία μπορεί να αλλάξει τα γονίδιά σας! Μια ομάδα ερευνητών στο UCLA έδειξε ότι τα άτομα με βαθιά αίσθηση της ευτυχίας και της ευημερίας, είχαν χαμηλότερα επίπεδα γονιδιακής έκφρασης φλεγμονωδών και ισχυρότερες αντι-ιικές αντιδράσεις καθώς και αντιδράσεις των αντισωμάτων.

Το Φαινόμενο Placebo αποδεικνύει για μια ακόμη φορά ότι «Ο Νούς Υπερισχύει της Ύλης».

Εξ ορισμού, ένα placebo (= εικονικό φάρμακο) είναι μια αδρανής, αβλαβής ουσία που δεν έχει καμία επίδραση στο σώμα σας.  Ωστόσο, το φαινόμενο placebo, κατά το οποίο ένας/μία ασθενής πιστεύει ότι παίρνει ένα πραγματικό φάρμακο και στη συνέχει αισθάνεται καλύτερα, παρά το γεγονός ότι δεν έχει πάρει καμία «ενεργή» θεραπεία, έχει γίνει ένα καλά αναγνωρισμένο φαινόμενο.

Όπως ανέφερε η Marchant, υπάρχουν πολλά παραδείγματα του φαινομένου placebo σε δράση:

Εικονικά παυσίπονα μπορεί να προκαλέσουν την απελευθέρωση των φυσικών παυσίπονων χημικών ουσιών που ονομάζονται ενδορφίνες.  Ασθενείς με νόσο που Πάρκινσον ανταποκρίνονται σε εικονικά φάρμακα με μια πλημμύρα ντοπαμίνης.

Ψεύτικο οξυγόνο, που δίνεται σε κάποιον που βρίσκεται σε υψόμετρο, έχει αποδειχτεί ότι μειώνει τα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών που ονομάζονται προσταγλανδίνες (οι οποίες διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία, μεταξύ άλλων, και είναι υπεύθυνες για πολλά από τα συμπτώματα της αδιαθεσίας λόγω υψόμετρου).

 Όπως εξήγησε: «καμία από αυτές τις βιολογικές επιδράσεις δεν προκαλείται από τα ίδια τα εικονικά φάρμακα… προκαλούνται από την ψυχολογική αντίδραση μας σε αυτές τις ψεύτικες θεραπείες».  Το φαινόμενο placebo έχει βρεθεί ότι παράγει σημαντικά αποτελέσματα, ακόμα και όταν δεν υπήρξε κανένας δόλος. 

Σε μια περίπτωση, σχεδόν το 60% των ασθενών στους οποίους δόθηκε ένα εικονικό χάπι ανέφερε αρκετή ανακούφιση από συμπτώματα του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου.  Μόνον το 35% από εκείνους που δεν έλαβαν καμία θεραπεία ανέφερε αρκετή ανακούφιση.

Οι ακριβείς μηχανισμοί πίσω από το φαινόμενο placebo εξακολουθούν να διερευνούνται, αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το αποτέλεσμα είναι πραγματικό.  Και, πιθανότατα, το φαινόμενο placebo παίρνει πολλές διαφορετικές μορφές, επηρεάζοντας τους μηχανισμούς του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην προσδοκία, το άγχος και τις ανταμοιβές.

Εν ολίγοις, ένα εικονικό φάρμακο πραγματικά αλλάζει το φυσικό σας σώμα, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου σας, με μια σειρά από διαφορετικούς τρόπους. Γράφοντας στο περιοδικό Neuropsychopharmacology, οι ερευνητές σημείωσαν:   

 

Κατ' αρχάς, καθώς το φαινόμενο placebo αποτελεί βασικά  φαινόμενο ψυχοκοινωνικού πλαισίου, τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι διαφορετικά κοινωνικά ερεθίσματα, όπως οι λέξεις και τα τελετουργικά της θεραπευτικής πράξης, μπορεί να αλλάξουν τη χημεία και τα κυκλώματα του εγκεφάλου του ασθενούς.

     Δεύτερον, οι μηχανισμοί που ενεργοποιούνται από εικονικά φάρμακα είναι οι ίδιοι με εκείνους που ενεργοποιούνται από τα φάρμακα, το οποίο δείχνει μια γνωσιακή / συναισθηματική παρεμβολή με δράση του φαρμάκου.

     Τρίτον, αν η προμετωπιαία λειτουργία είναι μειωμένη, οι αντιδράσεις στο εικονικό φάρμακο είναι μειωμένες ή απουσιάζουν εντελώς, όπως συμβαίνει στην άνοια τύπου Alzheimer.

Dr. Joseph Mercola