(Το θέμα ολοκληρώνεται σε δύο αναρτήσεις)
Γιατί συμβαίνει να είμαστε πιο επιτυχημένοι όταν επιδιώκουμε πράγματα για τα οποία είμαστε πραγματικά παθιασμένοι; Γιατί ο χρόνος φαίνεται να σέρνεται όταν έχετε βαρεθεί εντελώς και δεν ενδιαφέρεστε για κάτι που κάνετε; Πώς συμβαίνει και μπορείτε εύκολα να χάσετε τον εαυτό σας όταν κάνετε κάτι που κεντρίζει πραγματικά το ενδιαφέρον σας;
Σύμφωνα με την θετική ψυχολογία, το να κάνεις πράγματα που βρίσκεις πραγματικά ενδιαφέροντα και σε προκαλούν, μπορεί να σε βάλει σε μια κατάσταση Ροής, η οποία ορίζεται ως η «βέλτιστη κατάσταση συνειδητότητας όπου αισθανόμαστε απόλυτα καλά και αποδίδουμε το καλύτερο μας». Κατά την διάρκεια της Ροής, η επίγνωση του εαυτού και το εγώ μπορεί να διαλυθούν, που σημαίνει ότι επικεντρώνεσαι εντελώς και βυθίζεσαι στην δραστηριότητα αυτή καθ’ αυτή. Η ροή έχει συνδεθεί με τις βελτιωμένες επιδόσεις και την δημιουργικότητα, σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, όπως ο αθλητισμός, οι καλλιτεχνικές αναζητήσεις, και ακόμα και στον χώρο εργασίας. Ίσως μπορείτε να φέρετε στο μυαλό σας μια χρονική στιγμή που είχατε εστιαστεί τόσο έντονα και παθιασμένα σε κάτι, που ο χρόνος απλά εξαφανίστηκε;
Πώς Είναι η Ροή σαν Αίσθημα;
Ψυχολογικά, το να βρίσκεστε σε κατάσταση ροής μπορεί να είναι υπερβολικά ευχάριστο και απελευθερωτικό. Καθώς βυθιζόμαστε σε μια δραστηριότητα η οποία κεντρίζει το πάθος, την περιέργεια, και τα ενδιαφέροντα μας, χάνουμε την αίσθηση του κόσμου γύρω μας και μπορούμε να μπούμε σε ασυνήθιστες καταστάσεις δημιουργικότητας και παραγωγικότητας.
Σύμφωνα με το πασίγνωστο βιβλίο του ψυχολόγου Mikhal Csíkszentmihályi «Βρίσκοντας την Ροή: Η Ψυχολογία της Εμπλοκής με την Καθημερινή Ζωή», το συναίσθημα της ροής συνδέεται με τους δέκα αυτούς παράγοντες, αν και δεν είναι απαραίτητο να είναι όλοι αυτοί παρόντες για να την βιώσετε. Έχετε ποτέ βιώσει κάποια ή όλα από αυτά;
1. Αισθάνεστε πλήρη επικέντρωση της προσοχής.
2. Η δραστηριότητα είναι εγγενώς ανταποδοτική.
3. Έχετε σαφείς, εφικτούς (αν και ακόμη δύσκολους) στόχους.
4. Έχετε ένα αίσθημα ειρήνης και χάνετε τον εαυτό σας.
5. Υπάρχει ένα στοιχείο ανυπαρξίας του χρόνου, ή, χάνετε την αίσθηση του χρόνου κατά την διάρκεια της δραστηριότητας.
6. Λαβαίνετε άμεση ανατροφοδότηση.
7. Γνωρίζετε ότι αυτό που κάνετε είναι εφικτό, και μπορείτε να επιτύχετε μια ισορροπία μεταξύ του επιπέδου της δεξιότητας και της δυσκολίας που παρουσιάζεται.
8. Έχετε ένα αίσθημα προσωπικού ελέγχου πάνω στις προσπάθειες σας.
9. Χάνετε την αίσθηση των σωματικών αναγκών σας.
10. Βιώνετε ένα ασυνήθιστα υψηλό επίπεδο συγκέντρωσης.
Με Τι Μοιάζει η Ροή Στον Εγκέφαλο;
Μια ποικιλία διαδικασιών συμβαίνουν ταυτόχρονα στον εγκέφαλο όταν μπαίνουμε σε κατάσταση ροής. Ουσιαστικά, οι διαδικασίες αυτές είναι τριπλές, και μαζί εξηγούν γιατί κατά την διάρκεια της ροής, ο εγκέφαλος είναι ικανός για ενισχυμένη δημιουργικότητα και παραγωγικότητα: Μεταβάσεις σε εγκεφαλικά κύματα, απενεργοποίηση του προ-μετωπιαίου φλοιού, και αλλαγές στην νευρο-χημεία.
Μεταβάσεις Εγκεφαλικών Κυμάτων
Ενώ βρισκόμαστε σε κατάσταση ροής, τα κύματα του εγκεφάλου μας μεταβαίνουν από τα πιο γρήγορα Βήτα κύματα της εγρήγορσης, στα βραδύτερα Άλφα κύματα, και ακόμα και στα σύνορα των πολύ πιο αργών κυμάτων Θήτα. Τα κύματα Άλφα συνδέονται με την χαλαρή και αβίαστη εγρήγορση, την κορυφαία απόδοση και την δημιουργικότητα, ενώ τα Θήτα κύματα συνδέονται με την βαθύτερη συνειδητότητα των ονείρων και βιώνονται κυρίως κατά την διάρκεια του ύπνου REM.
Απενεργοποίηση του Προ-Μετωπιαίου Φλοιού
Κατά την διάρκεια των καταστάσεων ροής, ο προ-μετωπιαίος φλοιός (PFC) απενεργοποιείται. Ο PFC είναι η περιοχή του εγκεφάλου που φιλοξενεί τις ανώτερου επιπέδου γνωσιακές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που μας βοηθούν να καλλιεργούμε το εγώ και την αίσθηση του εαυτού μας. Κατά την διάρκεια μιας κατάστασης ροής, η περιοχή αυτή απενεργοποιείται, βοηθώντας μας να χάσουμε τον εαυτό μας σε αυτό που κάνουμε και να σιωπήσουμε τις επικρίσεις μας, τους φόβους και τις ανασφάλειες μας.
Νευρο-χημεία
Οι καταστάσεις ροής ενεργοποιούν επίσης πολλές από τις ευχάριστες και υπεύθυνες για τις επιδόσεις χημικές ουσίες στον εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένης της ντοπαμίνης, της σεροτονίνης, της νορεπινεφρίνης και των ενδορφινών. Μια μελέτη του 2014 δείχνει ότι όταν είμαστε βαθιά μέσα μας περίεργοι για ένα αποτέλεσμα και ψάχνουμε απαντήσεις, η ντοπαμίνη απελευθερώνεται στον εγκέφαλο, συμβάλλοντας την σταθεροποίηση των αναμνήσεων μας. Τα ευρήματα αυτά δείχνουν γιατί οι καταστάσεις ροής είναι καλές για την προώθηση της μάθησης και της μνήμης εκτός από την δημιουργικότητα.
Της Dr. Kelly Neff
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου